La Règle du Jeu 1939 Film Afişi
7 Temmuz 1939 yılında gösterime giren Fransa yapımı bir satirik komedi-drama filmidir. Özgün adı “La Règle du Jeu” dür. İngilizce konuşulan ülkelerde “The Rules of the Game” adı ile gösterime giren filmin Türkiye’de “Kocası ve Aşığı” adı ile de gösterildiğine dair kayıtlar olsa da “Oyunun Kuralı” adıyla bilinir. Oyuncu kadrosunda Nora Gregor, Paulette Dubost, Mila Parély, Marcel Dalio, Julien Carette, Roland Toutain, Gaston Modot, Pierre Magnier ve Renoir bulunmaktadır. “Oyunun Kuralı“, Fransız yazar Alfred de Musset‘nin (d. 1810 – ö. 1857) 1833 yılında yazmış olduğu Les Caprices de Marianne (Marianne’ın Kaprisleri) adlı tiyatro eserinin de ayrıca serbest bir uyarlamasıdır.
Filmin yönetmeni Jean Renoir, Carl Koch ile birlikte senaryoyu yazmış ve filmin önemli rollerinden “Octave” karakterini oynamıştır. Renoir’un canlandırdığı, bilge ve hüzünlü Octave’ın portresi, bu kara komedinin kaderci atmosferini güçlendirir. Film, II. Dünya Savaşı’nın başlamadan önce, üst sınıf Fransız toplumunu ve hizmetkârlarını göstererek, yıkımın eşiğindeki ahlaki duyarsızlıklarını perde önüne serer.
Film döneminin en maliyetli Fransız filmiydi: Orijinal bütçesi 2.5 milyon frankken, sonuna gelindiğinde maliyet 5 milyon frankın üzerine çıktı. Renoir ve görüntü yönetmeni Jean Bachelet, 1939’da sofistike sinematik teknikler kullanarak derin odak ve uzun çekimleri yoğun bir şekilde bu filmde kullanmış ve Avrupa Sineması adına teknikte yenilikler getirmiştir.
Renoir’un kariyeri 1930’lar Fransa’sında sanat çevresinde zirvedeydi ve film büyük bir heyecanla bekleniyordu. Ancak, prömiyeri eleştirmenler ve seyirciler tarafından küçümseyici bir tavır ile karşılandı. Renoir, filmi 113 dakikadan 85 dakikaya düşürdü, ancak yine de film, seyirci ve sanat çevrelerinden umduğu takdiri bulamadı ve finansal bir yığıntı olarak Renoir’in üzerine yıkıldı. Ekim 1939’da ise, savaş dönemi Fransız hükümeti tarafından “gençler üzerinde istenmeyen bir etkisi olduğu” gerekçesiyle yasaklandı.
Uzun yıllar boyunca, 113 dakikalık kopyaya ulaşılamadı ve 85 dakikalık versiyon kayıtlarda kaldı. Savaş sonrası değişen sanat ve felsefe yaklaşımlarının da etkisiyle entelektüel toplum içinde zaman geçtikçe itibar gördü. 1956’da orijinal malzemelerin bulunduğu kutular keşfedildi ve film, o yıl Venedik Film Festivali‘nde prömiyer yapıtı ve filmde yalnızca Renoir’un ilk kesiminden küçük bir sahnesi eksik bir biçimde rekonstrüksiyon ile gösterime girdi ve 50’lerin ikinci yarısında büyük sükse yaparak festivale damga vurdu ve o zamandan beri “La Règle du Jeu,” sinema tarihinin en büyük filmlerinden biri olarak kayda geçti. Birçok film eleştirmeni ve yönetmene ilham kaynağı olarak göstererek filmi büyük ölçüde beğeni toplar. Film, Sight & Sound (British Film Institute) on yıllık eleştirmen anketinde 1952’den itibaren her on yılda bir ilk on film arasında yer alan tek filmdir (2022’de 13. sıraya düştü).
BİBLİYOGRAFYA
* RENOIR, Jean, My Life and My Films, Atheneum Publisher, 1974.
* BAZIN, André, Jean Renoir, London: W.H Allen/ Virgin Books, 1974. (Francois Truffaut kapsamlı bir giriş yazmıştır.)
Son Yorumlar